Καστρολογοσ

Κάστρα της Ελλάδας
 

Ασφενδίου, Δήμος Κω, Νομός Δωδεκανήσου,Νότιο Αιγαίο

Πύργος Τσακάλη

ή Παναγία Τσάκαλη  
★ ★ ★ ★ ★
 <  908 / 1103  > 
  • Φωτογραφιες
  • Δορυφορικη
  •   Χαρτης  


Τοποθεσία:
Στη θέση Τσακάλη μεταξύ των χωριών Ασφενδίου και Άγιος Δημήτριος στην Κω
Περιφέρεια > Νομός: Greek Map
Νότιο Αιγαίο
Ν.Δωδεκανήσου
Δήμος > Πόλη ή Χωριό:
Δ.Κω
• Ασφενδίου
Υψόμετρο:
Υψόμετρο ≈ 300 m 
(Σχετικό ϋψος ≈0 m)
Χρόνος Κατασκευής  Προέλευση
14ος ή 15ος αιών  
ΜΕΤΑΒΥΖΑΝΤΙΝΟ
H 
Τύπος Κάστρου  Κατάσταση
Οχυρωμένος Ναός  
Μετρια
 
 
 
 
 
 
 

Ένας απλός, τετράγωνος μεσαιωνικός πύργος που συνδυάζει ναό με πύργο. Λέγεται και Παναγία Τσάκαλη αλλά γιορτάζει της Μεσοπεντηκοστής. Βρίσκεται 600μ. ανατολικά από το χωριό Ασφενδιού (συνοικισμός Ασώματος) στην Κω.


Ιστορία

Δεν γνωρίζουμε κάτι για την ιστορία του πύργου

Οι πολεμίστρες τύπου χελιδονοουράς δηλώνουν ότι ο πύργος χτίστηκε πιθανότατα τον καιρό των ιπποτών του τάγματος του Αγίου Ιωάννη, τον 14ο ή 15ο αιώνα.

Φαίνεται πως ήταν μάλλον πυργοκατοικία, με πιθανή χρήση και σαν πύργος-παρατηρητήριο περιστασιακά, δεδομένου ότι έχει καλή ορατότητα προς την ακτή.

Έχει διατυπωθεί η υπόθεση ότι το όνομα μπορεί να σχετίζεται με την οικογένεια Τσοκαλλά (ή Τσουκαλά) που ήταν μεγαλοκτηματίες της περιοχής. Όμως σ’ αυτήν την περίπτωση, ο πύργος μπορεί να είναι αρκετά νεώτερος και όχι μεσαιωνικός, κάτι που δεν αποκλείεται (οι πολεμίστρες και τα υπόλοιπα οχυρωματικά στοιχεία μερικές φορές ήταν διακοσμητικά).


Δομικά, Αρχιτεκτονικά, Οχυρωματικά Στοιχεία

Ο πύργος είναι διώροφος και αρχικά πρέπει να ήταν ολόκληρος σοβαντισμένος (υπάρχουν ίχνη σοβά στη ΝΑ γωνία). Η τοιχοποιία είναι συμπαγής λιθοδομή με συνδετικό κονίαμα και με γεμίσματα από τούβλα σε ορισμένα σημεία ενώ η πλευρά προς τη θάλασσα (η νότια) έχει και μερικά αγκωνάρια στις γωνίες.

Όπως αναφέρθηκε, οι πολεμίστρες είναι τύπου χελιδονοουράς, που στα Δωδεκάνησα ήταν χαρακτηριστικό στοιχείο των Ιωαννίτικων οχυρώσεων. Στη νότια πλευρά, η τοιχοποιία στη γωνιακή πολεμίστρα περιλαμβάνει και ένα θραύσμα από μια αρχαία κολόνα.

Σε δύο πλευρές, κάτω από τις πολεμίστρες κάποιες πέτρες της τοιχοποίας προεξέχουν κατά τρόπο που δείχνει ότι ήταν βάσεις καταχυστρών (που δεν σώζονται).

Στη νότια πλευρά ανοίγεται ένα μεγάλο παράθυρο στον όροφο. Η ύπαρξη αυτού του παραθύρου ενισχύει την υπόθεση ότι ο πύργος ήταν πρώτιστα κατοικία και όχι αμυντικός πύργος (οι αμυντικοί πύργοι δεν είχαν μεγάλα ανοίγματα). Βέβαια, υπάρχει το ενδεχόμενο, όταν πρωτοχτίστηκε ο πύργος, το άνοιγμα αυτό να ήταν η είσοδος του πύργου.

Η πόρτα της εκκλησίας και το υπέρθυρο ίσως έγιναν αρκετά αργότερα από την αρχική κατασκευή του πύργου, καθώς η παρέμβαση στο κτίσμα φαίνεται να έχει γίνει λίγο πρόχειρα.


Πρώτη δημοσίευση στον Καστρολόγο:    Μάιος 2014
Τελευταία ενημέρωση κειμένου/πληροφοριών:   Ιανουάριος 2021
Τελευταία προσθήκη φωτογραφιών/βίντεο:  Ιανουάριος 2021

Πηγές

  • Πληροφορίες και φωτο γραφίες από άρθρο της Σοφίας Καραγιάννη από την ιστοσελίδα Photography by Sophia Karagianni - ΠΑΝΑΓΙΑ ΤΣΑΚΑΛΗ
  • Παρουσίαση βασισμένη σε άρθρο (Δεκ 2021) του Dr. Michael Losse, από όπου και η φωτογραφία αριθμ. 1 (2007). Το πρωτότυπο κείμενο δημοσιεύεται στην αγγλική σελίδα αυτού του μνημείου

    Βιβλιογραφία

    Losse, Michael: Die Burgen und Festungen des Johanniter-Ritterordens auf Rhódos und in der Ägäis (Griechenland) 1307-1522. (Publisher: Nünnerich-Asmus Verlag) Mainz 2017.
    Losse, Michael¨: Die (Küsten-)Wachttürme des Johanniter-Ritterordens auf der Insel Rhódos (Dodekanes, Griechenland) bis 1522 – Zum aktuellen Forschungsstand. In: fortifikation. Fachblatt des Studienkreises für Internationales Festungs-, Militär- und Schutzbauwesen e.V. (INTERFEST), Vol. 34, 2020, pp. 59-90.




Τα δικά σας σχόλια:

Δεν υπάρχουν σχόλια


Στείλτε σχόλιο, παρατήρηση, πληροφορία:

Η απευθείας υποβολή σχολίων μέσα από την ιστοσελίδα έχει απενεργοποιηθεί. Αν θέλετε να στείλετε κάποιο σχόλιο, χρησιμοποιήστε τη φόρμα επικοινωνίας.

Αν το επιθυμείτε, το μήνυμα που θα στείλετε με αυτόν τον τρόπο θα δημοσιευθεί στα σχόλια αυτής της σελίδας.



Road map to Πύργος Τσακάλη

Πρόσβαση
Διαδρομή προς το μνημείο
-
Είσοδος:
Ελεύθερη πρόσβαση στον περίγυρο. Πάντως το οικόπεδο ανήκει σε ιδιώτη.


Γειτονικά Κάστρα
Κάστρο Αντιμάχειας
Πύργος Δράκισσας
Καστράκι Καλύμνου
Μοναστήρι Παναγιάς Κυρά Ψηλής
Κάστρο Νερατζιάς
Παλαιό Πυλί
Φρούριο Βοκκολιάς