Καστρολογοσ

Κάστρα της Ελλάδας
 

(τα) Χρύσαφα, Δήμος Σπάρτης, Νομός Λακωνίας,Πελοπόννησος

Παναγιά Χρυσαφίτισσα

  
★ ★ ★ ★
 <  219 / 1103  > 
  • Φωτογραφιες
  • Δορυφορικη
  •   Χαρτης  
  •   Βιντεο  


Τοποθεσία:
2.5χλμ νότια από τα Χρύσαφα Λακωνίας, 15χλμ ανατολικά της Σπάρτης
Περιφέρεια > Νομός: Greek Map
Πελοπόννησος
Ν.Λακωνίας
Δήμος > Πόλη ή Χωριό:
Δ.Σπάρτης
•  (τα) Χρύσαφα
Υψόμετρο:
Υψόμετρο ≈ 445 m 
(Σχετικό ϋψος ≈0 m)
Χρόνος Κατασκευής  Προέλευση
14ος ή 15ος αι.  
ΥΣΤΕΡΟΒΥΖΑΝΤΙΝΟ
H 
Τύπος Κάστρου  Κατάσταση
Οχυρωμένος Ναός  
Οχι Καλη
 
 
 
 
 
 
 

Τα Χρύσαφα είναι χωριό 15 χιλιόμετρα ανατολικά της Σπάρτης. Είναι οικισμός με ιστορία τουλάχιστον 1000 ετών. Ήταν πλούσιο μέρος κατά τους Βυζαντινούς χρόνους και κατά την Τουρκοκρατία καταστράφηκε όμως από Τουρκαλβανούς μετά τα Ορλωφικά, περί το 1775.

Στην περιοχή σώζονται αρκετές αξιόλογες βυζαντινές εκκλησίες μεταξύ των οποίων η συγκεκριμένη, η Παναγία η Χρυσαφίτισσα.


Ιστορία

Το αρχικό στρώμα τοιχογραφιών στην εκκλησία καλύπτει μεγάλο μέρος του κυρίως ναού και του νάρθηκα. Οι αγιογραφίες μαρτυρούνται από τη σωζόμενη επιγραφή των χορηγών: Μιχαήλ Σεβαστός – σύνευνος Ζωής, 1290 (οι χορηγοί εικονίζονται στο νάρθηκα). Άρα ο ναός χρονολογείται το αργότερο στο τέλος του 13ου αιώνα.
Οι νεώτερες τοιχογραφίες του δεύτερου στρώματος καλύπτουν ορισμένα σημεία των εσωτερικών επιφανειών και ανήκουν στον 17ο αιώνα. Ο ναός ήταν μοναστηριακός, όπως συμπεραίνεται από τα υπολείμματα θεμελίων γύρω από το ναό.

Ο πύργος προφανώς ήταν μέρος του μοναστηριακού συγκροτήματος. αλλά ο τρόπος κατασκευής δείχνει ότι είναι αρκετά μεταγενέστερος από την εκκλησία. Μπορεί να χαρακτηριστεί με σχετική βεβαιότητα υστεροβυζαντινός. Έχει χτιστεί μάλλον τον 14ο ή 15ο αιώνα.


Δομικά, Αρχιτεκτονικά, Οχυρωματικά Στοιχεία

Ο ανατολικός τοίχος του πύργου αποτελεί προς τα άνω επέκτασιν μέρους της ανατολικής πλευράς του ναού, ο δε δυτικός φτάνει στο μέσο του τρούλου της. Αυτή η πρωτοφανής διαρρύθμιση ίσως σημαίνει ότι η εκκλησία ήταν εν μέρει κατεστραμμένη όταν χτίστηκε ο πύργος.
Ο πύργος είναι κάτι σαν εξωνάρθηκας για τον ναό. Εξωνάρθηκες με οχυρωματικά χαρακτηριστικά συναντούμε και σε άλλα μοναστήρια (π.χ. στο Νταού Πεντέλης) αλλά εδώ είναι προφανές ότι ο πύργος δεν είναι ενιαίο σύνολο με την εκκλησία, και δεν χτίστηκαν μαζί.


Πρώτη δημοσίευση στον Καστρολόγο:    Μάρτιος 2016

Πηγές

  • Ιστοσελίδα explore Sparta - Παναγία η Χρυσαφίτισσα
  • Πληροφορίες από τον κ. Ιωάννη Δέδε
  • Ν.Β. Δρανδάκης, ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΝ ΔΕΛΤΙΟΝ, τεύχος 20-Β1 Χρονικά, 1965, σελ. 181



Τα δικά σας σχόλια:

Δεν υπάρχουν σχόλια


Στείλτε σχόλιο, παρατήρηση, πληροφορία:

Η απευθείας υποβολή σχολίων μέσα από την ιστοσελίδα έχει απενεργοποιηθεί. Αν θέλετε να στείλετε κάποιο σχόλιο, χρησιμοποιήστε τη φόρμα επικοινωνίας.

Αν το επιθυμείτε, το μήνυμα που θα στείλετε με αυτόν τον τρόπο θα δημοσιευθεί στα σχόλια αυτής της σελίδας.