Καστρολογοσ

Κάστρα της Ελλάδας
 

Καλλιθέα, Δήμος Ευρώτα, Νομός Λακωνίας,Πελοπόννησος

Κάστρο Ζαραφώνας

  
★ ★ ★ ★ ★
 <  193 / 1103  > 
  • Φωτογραφιες
  • Δορυφορικη
  •   Χαρτης  


Τοποθεσία:
Σε λόφο νότια από την Καλλιθέα (πρώην Ζαραφώνα) Λακωνίας
Περιφέρεια > Νομός: Greek Map
Πελοπόννησος
Ν.Λακωνίας
Δήμος > Πόλη ή Χωριό:
Δ.Ευρώτα
• Καλλιθέα
Υψόμετρο:
Υψόμετρο ≈ 743 m 
(Σχετικό ϋψος ≈80 m)
Χρόνος Κατασκευής  Προέλευση
Αρχές 15ου αιώνα  
ΥΣΤΕΡΟΒΥΖΑΝΤΙΝΟ
H 
Τύπος Κάστρου  Κατάσταση
Κάστρο  
Οχι Καλη
 
 
 
 
 
 
 

Αξιόλογο δείγμα μεσαιωνικής οχυρωματικής αρχιτεκτονικής που διατηρείται σε σχετικά καλή κατάσταση.

Το κάστρο είναι βυζαντινό αλλά με φράγκικες επιρροές όσον αφορά την τεχνοτροπία κατασκευής του.


Τοποθεσία & Στρατηγική Σημασία

Το κάστρο δεσπόζει σε μια απομονωμένη αλλά εκτεταμένη περιοχή με καλλιεργήσιμες εκτάσεις και βοσκότοπους.

Είναι σε κομβική θέση καθώς ελέγχει το πέρασμα από το οροπέδιο του Γερακίου στην Τσακωνιά, ενώ έχει οπτική επαφή με το Γεράκι, τον Βρονταμά, την πεδιάδα του Έλους και τον μυχό του Λακωνικού κόλπου.


Ιστορία

Όσον αφορά στη χρονολόγηση του κάστρου, οι A. Bon και K. Andrews υποστήριξαν ότι δεν είναι φράγκικο και ανάγεται με βεβαιότητα στην περίοδο μετά την ανακατάληψη της Λακωνίας από τους Βυζαντινούς του Δεσποτάτου του Μορέως αποδίδοντας προφανώς την κατασκευή σε μια ενιαία οικοδομική φάση.

Η πρόσφατη έρευνα αποκάλυψε τουλάχιστον δύο φάσεις κατασκευής. Επίσης οδήγησε στην αποκάλυψη μιας καθοριστικής επιγραφής: στη δυτική εξωτερική πλευρά του πύργου εντοπίστηκε εγχάρακτο σταυροειδές συμπίλημα «Θ Δ Π» επάνω σε πωρόλιθο, το όποίο συνδέει την κατασκευή με την προσπάθεια του Δεσπότη Θεοδώρου Β’ Παλαιολόγου (1407-1448) να ενισχύσει την άμυνα του Δεσποτάτου μπροστά στην οθωμανική απειλή.

Η ιστορία του κάστρου μετά την Οθωμανική κατάκτηση μας είναι άγνωστη.


Δομικά, Αρχιτεκτονικά, Οχυρωματικά Στοιχεία

Έχει σχήμα τραπεζίου και η κάτοψη είναι προσαρμοσμένη στη μορφολογία του εδάφους.

Ο οχυρωματικός περίβολος αποτελείται από πέντε τμήματα κατακόρυφων τειχών που συνδέονται με πύργους: 3 στη δυτική πλευρά και 2 στην ανατολική.

Το κάστρο καλύπτει συνολική έκταση περίπου 745 τ.μ.

Ο ψηλός κεντρικός πύργος (με ύψος περί τα 8μ) είναι σχεδόν στο μέσον της δυτικής πλευράς του περιβόλου και στην ίδια ευθεία με τον βορειοδυτικό και τον νοτιοδυτικό πύργο και προεξέχει πολύ από τα υπόλοιπα κτίρια και τα τείχη καθώς υψώνεται σε 3 επίπεδα, με καμαροσκέμαστη κινστέρνα στο ισόγειο και δύο ορόφους.

Δύο άλλοι πύργοι βρίσκονται στην ανατολική πλευρά.


Πρώτη δημοσίευση στον Καστρολόγο:    Νοέμβριος 2012
Τελευταία προσθήκη φωτογραφιών/βίντεο:  Ιούνιος 2019

Πηγές

  • Ν. Ι. Σκάγκος, «Νέα ιστορικά και αρχαιολογικά στοιχεία για το οχυρό της Ζαραφώνας», Διεθνές Συνέδριο, Οχυρωματική αρχιτεκτονική στην Πελοπόννησο (5ος-15ος αιώνας), Ισθμός Κορίνθου 30.9-2.10.2011, Κόρινθος 2011.
  • Antoine Bon, 1969, La Morée franque. Recherches historiques, topographiques et archéologiques sur la principauté d'Achaïe (1205-1430), Ed. De Boccard, pp.661
  • Φωτογραφίες από το Panoramio του χρήστη Burgenfuzzi



Τα δικά σας σχόλια:

●  Peter Gramatikakis
06/12/2014
Κατά τα τελευταία 50 χρόνια ζωής της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, η Πελοπόννησος ήλκυσε απροσδόκητα την προσοχή της Κεντρικής Κυβέρνησης, γιατί ήταν μια παλαιά και γνήσια Ελληνική περιοχή όπου οι κάτοικοι της ήσαν πραγματικοί Έλληνες και πουθενά αλλού δεν ήταν δυνατόν να δημιουργηθεί μία βάση για συνέχιση του αγώνα κατά των Τούρκων. Σε αυτή την περιοχή και στη Λακωνία που μας ενδιαφέρει εδώ, μετανάστευσαν αρκετοί αξιωματούχοι και ευγενείς του Βυζαντίου.

Μεταξύ αυτών ήσαν οι Λασκαραίοι, των οποίων ερείπια του αρχοντικού των βρίσκονται στον Μυστρά και μετά την κατάληψη του Μυστρά μετανάστευσαν στην Μάνη, εγκατασταθέντες στο Οίτυλο, την Αρεόπολη και πριν από τον Βαχό στα δεξιά του δρόμου στη θέση Τσερατσιά, όπου υπάρχουν 2 εγκαταλελειμμένα πυργόσπιτα με δική τους εκκλησία και Νεκροταφείο.

Εκτός των Λασκαραίων μετανάστευσε στη Λακωνία και η οικογένεια του Παναγιώτη Κουμουντουράκη, ο οποίος όπως προείπαμε, πήρε το επώνυμο Ρόγκος (εκ του Λατινικού Ρόγκο που σημαίνει αρχηγός του πυρός) και αργότερα Ρογκάκος, ο οποίος εγκατεστάθη ανατολικά της Ζαραφώνας του Πάρνωνα, όπου έχτισε πύργο, όταν δε έφτασαν οι Τούρκοι στη Λακωνία, αρνήθηκε την υποταγή. Οι Τούρκοι πασάδες της Μονεμβασίας και του Γερακιού ανησυχούν για την ύπαρξη των ανυπότακτων Ελλήνων της Ζαραφώνας και βρίσκονται συνεχώς σε αψιμαχίες και προστριβές μαζί τους, για 10 περίπου χρόνια.

Πηγή mnikitasm2008 από το youtube.. προφανώς κάτοικος Καλλιθέας (Ζαραφώνας)

Στείλτε σχόλιο, παρατήρηση, πληροφορία:

Η απευθείας υποβολή σχολίων μέσα από την ιστοσελίδα έχει απενεργοποιηθεί. Αν θέλετε να στείλετε κάποιο σχόλιο, χρησιμοποιήστε τη φόρμα επικοινωνίας.

Αν το επιθυμείτε, το μήνυμα που θα στείλετε με αυτόν τον τρόπο θα δημοσιευθεί στα σχόλια αυτής της σελίδας.