Ένα αρχαίο φρούριο που αξιοποιήθηκε σαν οικισμός από τους νησιώτες σε όλη τη διάρκεια του Μεσαίωνα.

Ιστορία

H Ηρακλειά κατοικήθηκε από τα προϊστορικά χρόνια μέχρι το Μεσαίωνα. Στη μεταβυζαντινή περίοδο έμεινε ακατοίκητη για μεγάλο διάστημα ενώ τουλάχιστον από τις αρχές του 18ου αιώνα (ίσως και από πολύ πιο πριν) ήταν ιδιοκτησία της Μονής Χοζοβιωτίσσης (της Αμοργού).

Στη βορειοανατολική πλευρά του νησιού, πάνω από την παραλία Λιβάδι υπάρχουν τα ερείπια αυτού του κάστρου που κτίστηκε τον 4ο π.Χ. αιώνα μεταξύ 323 και 316 π.Χ.

Η κατοίκηση στο χώρο συνεχίστηκε σε όλο το Μεσαίωνα και προφανώς η Ελληνιστική οχύρωση αξιοποιήθηκε από τους ντόπιους για προστασία από πειρατικές επιδρομές. Πάντως το κάστρο δεν φαίνεται να δέχθηκε βελτιώσεις μετά την αρχική κατασκευή ενώ ούτε οι Ενετοί φαίνεται να έκαναν κάποια επέμβαση τον καιρό που ήταν ιδιοκτήτες των νησιών των Κυκλάδων.

Το κάστρο, ο οικισμός και ολόκληρο το νησί εγκαταλείφθηκαν μετά το Μεσαίωνα. H εγκατάλειψη του νησιού ίσως οφείλεται στο γεγονός ότι στην αρχή της Τουρκοκρατίας είχε γίνει άντρο πειρατών. Ο οικισμός και το κάστρο χρησιμοποιήθηκαν ξανά τον 19ο αιώνα όταν μερικοί Αμοργιανοί άρχισαν να καλλιεργούν εκτάσεις στο νησί είτε ως ακτήμονες της Μονής Χοζοβιωτίσσης είτε αυθαίρετα. Από αυτή τη σχετικά νεώτερη περίοδο προέρχονται τα περισσότερα κτίσματα που στέκονται ακόμα όρθια μέσα στο κάστρο.

Πηγές