Υπολείμματα από ένα Βυζαντινό, κατά πάσα πιθανότητα, κάστρο που χρησιμοποιήθηκε και τον καιρό των Ιπποτών. Βρίσκεται στην ανατολική ακτή της Τήλου, σε έναν απόκρημνο βράχο στη νοτιοανατολική πλευρά του κόλπου (και της παραλίας) των Λιβαδιών, όχι μακριά από το κάστρο της Αγριοσυκιάς .

Σε αντίθεση με την Αγριοσυκιά, αυτό το κάστρο δεν γίνεται εύκολα αντιληπτό, λόγω θέσης, λόγω του μικρού του μεγέθους και λόγω της κακής κατάστασής του. Έτσι, δεν είναι γνωστό παρά μόνο σε ελάχιστους ντόπιους. Η σχεδόν ολοσχερής καταστροφή του κάστρου οφείλεται μάλλον στην λιθολόγηση που υπέστη για να χρησιμοποιηθούν τα υλικά στην κατασκευή ενός παρακείμενου οικισμού (εγκαταλελειμμένου από χρόνια) και για να χτιστούν οι πεζούλες για τις γύρω καλλιέργειες (που κι αυτές είναι πια εγκαταλελειμμένες στο σημείο αυτό.)

Υπάρχουν ελάχιστες αναφορές για το κάστρο στη Βιβλιογραφία. Εκτός από τον Michael Losse που το επισκέφθηκε το 2002, o Ιταλός ερευνητής Gerola (1916) κάνει λόγο για το κάστρο “Rukùni” ή της Φανερωμένης στο κεφάλαιο altri fortilizi (λοιπά φρούρια) χωρίς περαιτέρω εξηγήσεις.

Δεν είναι σαφές από πού προέρχεται το όνομα «της Φανερωμένης». Εικάζεται ότι ήταν το όνομα της εκκλησίας που υπάρχει μισογκρεμισμένη λίγο πιο κάτω από το κάστρο.

Τα ευρήματα μέσα στο κάστρο δεν βοηθούν πολύ στη χρονολόγησή του. Επίσης δεν βοηθάει ότι πολλά ερείπια έχουν καλυφθεί από ερείπια μεταβυζαντινών κτισμάτων, καθώς φαίνεται ότι η κατοίκηση στο σημείο συνεχίστηκε και μετά τον Μεσαίωνα.

Ο οχυρωματικός περίβολος διακρίνεται σε χαμηλό ύψος. Το τείχος ήταν κατασκευασμένο με μικρές ακατέργαστες πέτρες σε πάχος 1,10 έως 1,30 μέτρων. Το ενδιαφέρον είναι ότι το τμήμα του τείχους που ήταν προς την πλαγιά ήταν ενισχυμένο εσωτερικά από ένα άλλο τείχος που κατασκευάστηκε για να ενισχύσει και να στηρίξει το πρώτο τείχος. Το πάχος αυτού του δεύτερου τείχους ήταν 2,06 έως 2,20 μέτρα και φαίνεται πως κατασκευάστηκε τον καιρό των Ιπποτών.
Αυτό μπορεί να έγινε στις αρχές του 15ου αιώνα όταν άρχισαν οι επιδρομές των Τούρκων στα Δωδεκάνησα. Άλλωστε είναι γνωστό ότι το 1444, εστάλησαν στην Τήλο οι ιππότες Guido di Domaigne και Ettore d'Alemagna για να κάνουν αυτοψία στα κάστρα του νησιού και να εισηγηθούν τις αναγκαίες επισκευές.
Η υπόθεση αυτή ενισχύεται από τις στρογγυλές γωνίες των τειχών που προεξέχουν σαν πύργοι, ένα χαρακτηριστικό των οχυρώσεων στα τέλη 14ου αιώνα με αρχές του 15ου.

Η πρώτη φάση της οχύρωσης ήταν Βυζαντινή. Πρέπει να κατασκευάστηκε κατά τη Μεσοβυζαντινή περίοδο, ενώ κάποια επιφανειακά ευρήματα δείχνουν ότι προϋπήρχε στη θέση και αρχαίος οικισμός.

Πηγές